نشست مسکو؛ مخالفت با 'امارت اسلامی' و زمینه سازی مذاکرات بعدی صلح افغانستان

هیات‌های دولت افغانستان و طالبان همراه با نمایندگان چهار کشور آمریکا، روسیه، چین و پاکستان در نشست یک روزه در مسکو روند صلح افغانستان را بررسی کردند.

نشست موسوم به "ترویکای گسترده" که با سخنرانی سرگئی لاوروف، وزیر خارجه روسیه افتتاح شد. او از آمریکا و طالبان خواست که به تعهدات خود در توافق نامه دوحه پایبند بمانند.

او افزود که ناامنی در افغانستان منطقه را تهدید می‌کند و باعث رشد تروریسم خواهد شد.

در بیانیه پایانی که توسط نمایندگان این چهار کشور ارایه شد از طالبان خواسته شده که برای پیشگیری از تلفات غیرنظامیان در پی عملیات بهاری مثل سال‌های گذشته نباشد.

همچنین در این بیانیه آمده که بنا به قطعنامه ۲۵۱۳ سال ۲۰۲۰ شورای امنیت سازمان ملل در مورد پایان جنگ در افغانستان این کشورها از بازگشت "امارت اسلامی" حمایت نمی‌کنند.

به گفته یک منبع هیات طالبان از این جمله‌ در بیانیه ناراضی هستند و می‌گویند با آنها هماهنگ نشده بود.

در بیانیه آمده که ما از طرف‌های گفتگوهای بین الافغانی می‌خواهیم که فورا در مورد مسائل اساسی از جمله بنیاد "دولت آینده صلح‌آمیز و پایدار" و آتش بس همه‌جانبه گفتگو کنند. همچنین تاکید شده که در توافق صلح؛ حقوق تمام افغان‌ها از جمله زنان، مردان، کودکان، قربانیان و اقلیت‌ها حفظ شود.

عبدالله عبدالله، رئیس هیات افغانستان در نشست مسکو گفت که هیچ گروه و جریانی نمی‌تواند با جنگ و به زور "اراده خود را بر دیگران تحمیل کند" و تاکید کرده که "صلح بازنده‌ای ندارد و جنگ برنده‌ای."

آقای عبدالله گفت که "حمایت خود را از اجلاس مسکو و اجلاس ترکیه در باره‌ افغانستان اعلام می‌کنیم."

او افزود که "طرف جمهوری اسلامی افغانستان آماده است تا با تحریک طالبان در هر سطح و در باره‌ تمام قضایا و موضوعات مورد علاقه‌ دو طرف بدون کدام پیش‌شرطی وارد بحث و مذاکره گردد.

ملا عبدالغنی برادر، معاون سیاسی رهبر طالبان در سخنرانی خود گفت که برقراری آتش‌بس پس از روی کار آمدن "نظام جدید اسلامی" ممکن خواهد بود و "به افغانها اجازه داده شود سرنوشت‌شان را خودشان تعیین کنند".

او افزوده که در توافقنامه دوحه، تعهدات دو جانب مشخص شده و طالبان متعهد به آن بوده است و جانب مقابل (آمریکا) نیز باید پایبند بماند.

او تاکید کرد که سطح عملیات‌های طالبان به طور چشمگیری کاهش یافته است.

همزمان با آغاز نشست مسکو، ارگ ریاست جمهوری افغانستان با نشر اعلامیه‌ای طالبان را عامل انفجار صبح امروز در کابل دانست که دست‌کم ۴ کشته و ۱۱ زخمی به جا گذاشت.

آقای برادر گفت با آنکه طالبان، عملیات‌هایش را کاهش داده اما جانب مقابل (آمریکا) به مسئولیت‌هایش به طور کامل عمل نکرده است و بارها آن را نقض کرده است.

شیخ عبدالحکیم حقانی، رئیس تیم مذاکره کننده طالبان نیز گفت که بدون "قانون اسلامی" صلح در افغانستان نخواهد آمد. و مدعی شد که هر نظام دیگری که باشد، "افغان‌ها علیه آن جهاد خواهند کرد".

کشورهای حاضر و غایب نشست مسکو

با وجود افزایش تنش‌های دیپلماتیک میان آمریکا و روسیه که روسیه سفیر خود را از واشنگتن فراخوانده، اما این کشور میزبان نشست افغان در مسکو بنا به برنامه آمریکا در افغانستان است.

سرگئی لاوروف، وزیر خارجه روسیه در نشست امروز مسکو نیز گفت که اگر نیاز باشد، مسکو میزبان مذاکرات میان افغان‌ها خواهد بود.

در این نشست نمایندگانی از کشور قطر، میزبان گفتگوهای بین‌الافغانی و ترکیه، میزبان نشست بعدی مقام‌های ارشد دولت و طالبان نیز دعوت شده بودند.

وزارت خارجه ایران گفته بود که موضوع دعوت برای نشست روسیه "در دست بررسی" است. اما ایران از این نشست منطقه‌ای غایب بود.

مقام‌های ایرانی در مورد علت عدم حضور در نشست مسکو توضیحی نداده اند.

نمایندگان هند، از بزرگترین کشور کمک کننده به بازسازی افغانستان نیز در نشست مسکو حضور نداشت.

طرح تازه آمریکا

در سخنرانی‌های نشست مسکو در مورد طرح تازه آمریکا برای صلح افغانستان اظهار نظری نشد.

اما، حامد کرزی، رئیس جمهوری پیشین افغانستان در گفت‌وگوی اختصاصی با بی‌بی‌سی از طرح ایجاد دولت انتقالی صلح استقبال کرده است.

این در حالی است که پیش از این محمد اشرف غنی، رئیس جمهوری تاکید کرده که حاضر نیست بدون برگزاری انتخابات قدرت را به کسی انتقال دهد اما او گفته حاضر است در مورد زمان برگزاری انتخابات با طرف مقابل به توافق برسد.

گلبدین حکمیتار، رهبر حزب اسلامی نیز به خبرنگاران گفت که او رایزنی می‌کند که یک نشست "کاملا بین الافغانی" نیز برگزار شود و هر جناحی درباره پایان جنگ طرح واضح خود را ارایه کند تا "بتوانیم به یک توافق ابتدایی برسیم که در نشست ترکیه نهایی بسازیم".

حاشیه‌های نشست مسکو

به گفته یک منبع پس از پایان کنفرانس، در نشستی میان افغان‌ها بین نمایندگان طالبان و هیات افغانستان حرفهایی تند رد و بدل شد. طالبان گفتند که ما اشغال را شکست دادیم، در حالی طرف مقابل گفتند که شما خودتان باعث آمدن آمریکا شدید.

یک منبع دیگر نیز گفت که طالبان از اینکه در بیانیه چهار کشور آمده که از بازگشت "امارات اسلامی" حمایت نمی‌کنند، ناراضی هستند و می‌گویند با آنها هماهنگ نشده بود.

طالبان گفته که امشب در مورد یک کنفرانس خبری در این مورد تصمیم خواهند گرفت.

حضور کمرنگ زنان در نشست مسکو با اعتراض کاربران شبکه‌های اجتماعی مواجه شد.

حبیبه سرابی، تنها زن عضو هیات این کشور در نشست مسکو در سخنرانی خود از میزبانان خواست که حضور زنان را در نشست‌های بعدی در نظر داشته باشند.

همچنین برنامه برگشت اعضای هیات افغانستان برای فردا تنظیم شده است.